Nekspieren: anatomie, functies en tips voor gezondheid

februari 6, 2025
Boy

Nekspieren spelen een belangrijke rol in onze houding en de bewegingen die we iedere dag maken. Of je nu achter een bureau zit, sport beoefent of gewoon ontspant, deze spieren ondersteunen je hoofd en zorgen voor stabiliteit. Maar wat gebeurt er als je nekspieren gespannen of overbelast raken? Problemen zoals nekpijn, spanning of zelfs tinnitus kunnen het gevolg zijn. Wil je je nekspieren sterker en soepeler maken? Of zoek je manieren om klachten te voorkomen? Dan zit je in dit artikel goed. We behandelen alles over de anatomie, functies en tips voor gezonde nekspieren.

Anatomie van de nekspieren

De nekspieren zijn te verdelen in drie hoofdgroepen: oppervlakkige, diepe en laterale spieren. Deze groepen werken samen om je hoofd te ondersteunen, bewegingen mogelijk te maken en je houding te stabiliseren.

Belangrijkste nekspieren:

Sternocleidomastoideus: Deze opvallende spier aan de zijkant van je nek helpt bij het draaien en buigen van het hoofd.
Trapezius: Een brede spier die zich uitstrekt naar je schouders en bovenrug, essentieel voor stabiliteit en beweging van het schouderblad.
Scalenes: Drie kleinere spieren die bijdragen aan ademhaling en beweging van de nek.
Splenius spieren: Liggen dieper in de nek en ondersteunen bij het achterover buigen van het hoofd.

Veelvoorkomende klachten aan de nekspieren

Pijn in je nek of andere nekklachten kunnen zich uit op een grote verscheidenheid aan symptomen. Lees er hieronder meer over:

Spierpijn in de nek: Dit kan ontstaan door langdurig in een verkeerde houding zitten, zoals achter een computer, of door overbelasting. Symptomen zijn vaak een stijve nek, beperkte bewegingsvrijheid en zeurende pijn die uitstraalt naar schouders of hoofd.
Verrekking van nekspieren: Een onverwachte of verkeerde beweging, zoals een plotselinge draai of een val, kan leiden tot verrekking. Dit resulteert vaak in scherpe pijn en een verhoogde gevoeligheid in het getroffen gebied.
Spanningshoofdpijn en tinnitus: Spanning in de nekspieren kan druk uitoefenen op omliggende zenuwen, wat hoofdpijn of zelfs oorsuizen (tinnitus) kan veroorzaken. Stress speelt hierbij vaak een versterkende rol.
Whiplash: Een plotselinge beweging van het hoofd, zoals bij een auto-ongeluk, kan leiden tot overrekking van de nekspieren en -banden. Symptomen zijn onder meer nekpijn, stijfheid, hoofdpijn en soms duizeligheid.
Artrose: Slijtage van de nekwervels kan leiden tot chronische nekpijn en stijfheid. Dit komt vaker voor bij ouderen en kan de bewegingsvrijheid beperken.
Nekhernia: Een uitstulping van een tussenwervelschijf in de nek kan druk uitoefenen op zenuwen, wat leidt tot pijn die uitstraalt naar schouders en armen, evenals tintelingen of gevoelloosheid.
Nekkramp: Plotselinge, pijnlijke samentrekkingen van de nekspieren kunnen optreden door overbelasting, stress of een verkeerde beweging.
Duizeligheid en concentratieproblemen: Spanning in de nekspieren kan leiden tot duizeligheid en moeite met concentreren, vooral bij langdurige spierspanning.
Krakende nek: Een krakende nek kan optreden bij bewegingen van het hoofd en wordt veroorzaakt door luchtbellen in het gewrichtsvocht of door wrijving tussen gewrichten. Hoewel het vaak onschuldig is, kan het een teken zijn van slijtage of spanning.
Stijve nek: Een stijve nek ontstaat vaak door een slechte houding, stress of het slapen in een ongemakkelijke positie. Het resulteert in een beperkte bewegingsvrijheid en pijn bij het draaien of buigen van het hoofd.

Oefeningen voor je nekspieren

Sterke en soepele nekspieren helpen om pijn en spanning te verminderen. Door regelmatig gerichte oefeningen te doen, verbeter je de stabiliteit, verminder je stijfheid en voorkom je overbelasting. Hieronder vind je drie effectieve oefeningen om je nekspieren te versterken en los te maken.

1. Chin tucks (Kin intrekken)

Zo doe je het:

Zit of sta rechtop en kijk recht vooruit.
Trek je kin langzaam naar achteren (alsof je een dubbele kin maakt), zonder je hoofd naar beneden te kantelen.
Houd deze positie 5-10 seconden vast en herhaal 10 keer.

Waarom werkt dit? Deze oefening versterkt de diepe nekspieren en helpt bij het corrigeren van een voorovergebogen houding, een veelvoorkomende oorzaak van nekklachten.

2. Zijwaarste nek stretch

Zo doe je het:

Zit rechtop en laat je rechteroor langzaam richting je rechterschouder zakken.
Plaats eventueel je rechterhand zacht op je hoofd om de rek te verdiepen.
Houd 20-30 seconden vast en wissel van kant.

Waarom werkt dit? Dit helpt gespannen nekspieren los te maken en voorkomt stijfheid na langdurig zitten of stress.

3. Schouderbladen samenknijpen

Zo doe je het:

Zit of sta met een rechte rug.
Trek je schouderbladen naar elkaar toe zonder je schouders omhoog te brengen.
Houd 5 seconden vast en herhaal 10 keer.

Waarom werkt dit? Een sterke bovenrug ondersteunt de nek en voorkomt overbelasting van de nekspieren.

Doe deze oefeningen dagelijks om nekklachten te voorkomen en de stabiliteit van je nek te verbeteren.

Veelgestelde vragen over nekspieren

Wat te doen bij een verrekte nekspier?

Bij een verrekte nekspier is rust de eerste stap in het herstel. Vermijd zware inspanning en plotselinge bewegingen die de blessure kunnen verergeren. In de eerste 48 uur kan koelen met een ijszak of koud kompres helpen om zwelling te verminderen. Als de pijn afneemt, kan warmte zoals een warmtekussen of een warme douche de spieren ontspannen en de doorbloeding bevorderen. Na een paar dagen is het belangrijk om de nek voorzichtig te bewegen en lichte rekoefeningen te doen om stijfheid te voorkomen.

Wat te doen bij stijve nekspieren?

Bij stijve nekspieren is het belangrijk om in beweging te blijven en de nek niet volledig stil te houden. Zachte bewegingen zoals het voorzichtig draaien en buigen van het hoofd kunnen helpen om de spieren soepel te houden. Warmte, zoals een warmtekussen of een warme douche, kan spierspanning verminderen en de doorbloeding verbeteren. Een korte massage kan helpen om knopen los te maken en ontspanning te bevorderen.

Kun je nekspieren trainen met dumbbells?

Ja, nekspieren kunnen worden getraind met dumbbells, maar voorzichtigheid is belangrijk om overbelasting te voorkomen. Een effectieve oefening is de dumbbell shrug, waarbij je in elke hand een gewicht vasthoudt en je schouders langzaam optrekt richting je oren.

Kan botox in de nekspieren hoofdpijn veroorzaken?

Ja, hoofdpijn is een mogelijke bijwerking na een botoxbehandeling in de nekspieren. Dit kan ontstaan door tijdelijke spierspanning of doordat de injectie invloed heeft op omliggende spieren. De meeste hoofdpijnklachten na een botoxbehandeling zijn mild en verdwijnen binnen een paar dagen. In sommige gevallen kan de aanpassing van de spieractiviteit ervoor zorgen dat andere spieren meer belasting krijgen, wat hoofdpijn kan veroorzaken. Bij aanhoudende klachten is het verstandig om contact op te nemen met de behandelend arts om de oorzaak te achterhalen en mogelijke aanpassingen te bespreken.

Is dry needling goed voor de nekspieren?

Dry needling kan een effectieve behandeling zijn om spanning en pijn in de nekspieren te verminderen. Door dunne naalden in triggerpoints te plaatsen, worden verkrampte spiervezels ontspannen, wat directe verlichting kan geven. Deze methode wordt vaak toegepast bij mensen met chronische nekklachten, spanningshoofdpijn of triggerpoints die niet goed reageren op andere behandelingen.

Bronnen:

https://my.clevelandclinic.org/health/body/21670-neck-muscles
https://www.spine-health.com/conditions/spine-anatomy/neck-muscles-and-other-soft-tissues
https://teachmeanatomy.info/neck/muscles/
https://www.kenhub.com/en/library/anatomy/muscles-of-the-neck-an-overview/

Boy

Auteur gezondheid | Website | + berichten

Boy Nijland combineert meer dan tien jaar ervaring in sport, voeding en gezondheid met een kritische blik op informatie. Hij baseert zijn artikelen altijd op wetenschappelijk onderbouwde bronnen en heeft inmiddels zoveel boeken doorgenomen, dat dit gelijk zou staan aan meerdere relevante opleidingen. Hij deelt zijn kennis om anderen te inspireren en te ondersteunen bij het verbeteren van hun gezondheid. Voor vragen kun je hem bereiken op info@bluerecovery.nl.