Boy
oktober 10, 2025
Geen reacties
[google-translator]
Professionele kwaliteit die je kunt voelen. Bestel vandaag en ervaar direct verlichting!
Ga naar de inhoud 
Heb je vaak stijve spieren of pijnklachten die maar terugkomen? Myofasciale release kan hier verlichting bieden. Deze zachte mobilisatietechniek richt zich op je bindweefsel (de fascia) rond de spieren om vastzittende knelpunten (“triggerpoints”) los te maken. Door langdurige lichte druk of rek op gespannen fascia toe te passen, kan de spanning smelten en neemt de pijn af. Therapeutisch kan dit je mobiliteit verbeteren en pijnklachten verminderen, zeker in combinatie met andere behandelmethoden. In dit artikel ontdek je hoe myofasciale release werkt, voor welke klachten het kan helpen en hoe je het zelf kunt toepassen. Direct toepasbaar voor iedere sporter of fitnessliefhebber.
Myofasciale release is een behandelmethode binnen fysiotherapie en massage. “Myo” betekent spier, “fascial” verwijst naar fascia – het stevige bindweefsel dat je spieren omhult en met elkaar verbindt. Fascia vormt als het ware een continue mantel rond al je spieren en ondersteunt de beweeglijkheid. Bij myofasciale release zoekt een therapeut naar plekken waar de fascia en spieren te strak of verankerd zijn. Door hier een tijdje lichte, constante druk toe te passen of de weefsels langzaam te rekken, stimuleer je ontspanning in het weefsel kan pijnklachten verminderen en je bewegingen soepeler maken .
MFR (myofasciale release) wordt vaak gecombineerd met gewone (sport)massage of mobiliteits oefeningen. Het verschil met een normale massage is de techniek: in plaats van korte, snelle klopjes of knedingen, gebruikt de therapeut juist langdurige, zachte spanning om het fascia heel geleidelijk te laten ‘ontspannen’. Daardoor kan zelfs heel diep gelegen spanning loskomen. Beschadigingen of barre bewegingen worden vermeden en je voelt vooral druk en rek, maar het hoort geen scherpe pijn te doen. Mensen ervaren myofasciale release vaak als een doordringende druk die uiteindelijk verlichting geeft.
Veel therapeuten zetten myofasciale release in bij de volgende klachten:
Klinisch onderzoek toont dat myofasciale release veelbelovend is bij deze klachten. De Mayo Clinic meldt: “Er zijn aanwijzingen dat myofasciale release kan helpen bij lage rugpijn, fibromyalgie, hielpijn, hoofdpijn, hamstringspanning en andere pijn – mits het samen met reguliere therapieën wordt gebruikt”. Het is dus geen wondermiddel, maar in de praktijk ervaren veel cliënten dat hun pijn afneemt en hun mobiliteit verbetert na behandeling.
Let op: Bij zeer broze botten (zoals osteoporose) is het verstandig om eerst te overleggen met je arts of therapeut of deze methode voor jou geschikt is. Zeer ruw of diepgaand gebruik van MFR wordt dan afgeraden.
De kern van myofasciale release is langzame rek en druk. De therapeut onderzoekt eerst waar je fascia en spieren stug en vast lijken te zitten. Vervolgens oefent hij of zij met de handen of ellebogen gerichte druk uit op die plekken, soms in combinatie met lichte rek. Veel technieken lijk dus erg op Thaise massage. Al met al duurt het echter een stuk korter, van een half minuutje tot enkele minuten op elk punt. Door deze druk ‘smelt’ de spanning in de fasciale weefsels geleidelijk weg. Tegelijkertijd geven de zenuwen in de spieren feedback aan je hersenen, wat er uiteindelijk voor zorgt dat de spier ontspant.
Dit mechanisme kun je je zo voorstellen: je geeft de fascia de tijd om langzaam mee te rekken, in plaats van een snelle beweging die alleen oppervlakkige ontspanning geeft. De ontspanning gebeurt vaak niet direct in het gevoelige punt zelf, maar in verwante gebieden dankzij de netwerkstructuur van fascia door je hele lijf. Het resultaat is dat een knoop of triggerpoint als het ware ‘opgelost’ wordt. Dit kan flinke verlichting geven bij verkrampte spieren en bewegingsbeperkingen. Het mooie is dat deze methode eigenlijk overal in het lichaam kan worden ingezet waar jouw spieren extra spanning hebben.
Je hoeft niet alleen op een therapeut te leunen. Met zelfmassage kun je ook thuis of in de gym myofasciale spanning aanpakken. Veelgebruikte hulpmiddelen zijn foam rollers, massageballen en massage pistolen. Met een foamroller kun je bijvoorbeeld je kuiten, hamstrings of rug behandelen: ga er langzaam op liggen en rol zacht over de spier heen. Kom je een tender spot tegen? Houd dan de roller even vast op dat punt, totdat je voelt dat de pijn vermindert. Dit is feitelijk zelf-myofasciale release.
Bij het zelf doen van MFR is het goed om te onthouden: wees geduldig en mild voor jezelf. Begin met lichte druk en adem rustig door. Indien een spier erg pijnlijk is, geef het dan een zachte pauze. Focus op één gebied tegelijk – bijvoorbeeld eerst beide kuiten, daarna de bovenbenen. Een intern voorbeeld: gebruik een roller of bal vier tot zes minuten per spiergroep. Dergelijke korte sessies kunnen je direct een soepeler gevoel geven zonder je te overbelasten.
Myofasciale release wint aan populariteit, maar het bewijs groeit pas langzaam. Een grote review van gerandomiseerde onderzoeken concludeert dat de kwaliteit van het onderzoek sterk varieert, maar dat de resultaten bemoedigend zijn. Sterker nog: volgens die review is MFR “emerging as a strategy with a solid evidence base and tremendous potential”. Met andere woorden: er is al wetenschappelijk bewijs dat deze methode werkt, en het lijkt veelbelovend. Verder onderzoek zal ongetwijfeld de precieze toepassingen nog beter in kaart brengen. Voor nu baseren we ons op zowel de positieve ervaringen van patiënten als de eerste positieve onderzoeksresultaten.
Ook is er specifiek onderzoek naar foamrolling gepubliceerd. Uit een meta-analyse blijkt dat foam roller oefeningen na inspanning de waargenomen spierpijn met ongeveer 6% vermindert. Daarnaast kan een korte sessie voor een workout de sprintprestaties en mobiliteit licht verbeteren. (Dit betekent dat rollers handig zijn als onderdeel van warming-up en herstel.) Al met al spreken deze bevindingen ervoor dat zelf-myofasciale release een nuttige aanvulling is op je routine, vooral wanneer je snel van spierpijn of stijfheid af wilt komen.
Wil jij liever een elektrisch massage apparaat voor myofasciale release? Kijk dan een voor een massage gun. Met slechts een paar minuten kun je meerdere spiergroepen een heerlijke- en diepgaande massage geven. Ook geschikt als warming up of cooling down.
Bij een standaard massage beweegt de therapeut meestal sneller en werkt die vooral in op spieren. Myofasciale release is trager en dieper. De therapeut zoekt fascia-lijnen op, niet alleen de spierbuik, en past langdurige druk toe. Hierdoor kan de myofasciale techniek spanning aan de bron (in de fascia) opheffen.
Soms is MFR subtiel gevoelig: druk op een knoop kan even oncomfortabel zijn. Maar het mag nooit echt pijn doen. Een goede therapeut of oefening gaat pas door als je lichaam aangeeft dat het toelaatbaar is. Het kan juist een beetje ‘pijnlijk lekker’ voelen als de spanning loskomt.
Het hangt af van je situatie. Bij klachten kun je wekelijks een behandeling volgen. Voor zelfgebruik volstaan vaak twee tot drie korte sessies per week na de sport of bij aanhoudende stijfheid. De sleutel is regelmatig doen: kleine beetjes werk leiden tot groot effect na verloop van tijd.
Boy Nijland combineert meer dan tien jaar ervaring in sport, voeding en gezondheid met een kritische blik op informatie. Hij baseert zijn artikelen altijd op wetenschappelijk onderbouwde bronnen en heeft inmiddels zoveel boeken doorgenomen, dat dit gelijk zou staan aan meerdere relevante opleidingen. Hij deelt zijn kennis om anderen te inspireren en te ondersteunen bij het verbeteren van hun gezondheid. Voor vragen kun je hem bereiken op info@bluerecovery.nl.
