Musculus infraspinatus: functie, klachten en herstel uitgelegd

mei 12, 2025
Boy

Een scherpe pijn in de schouder bij het heffen van je arm of moeite met achterwaartse bewegingen? De kans is groot dat de musculus infraspinatus – een belangrijke rotator cuff-spier – hierbij betrokken is. Deze krachtige maar vaak overbelaste spier aan de achterkant van je schouderblad trekt de aandacht wanneer hij geïrriteerd raakt. Gelukkig kun je met de juiste kennis, rekoefeningen en behandelingen de pijn verlichten en je schouder weer soepel en sterk maken. In dit artikel ontdek je precies wat de infraspinatus doet, waarom hij klachten kan geven en hoe je zelf aan herstel en versterking kunt werken.

Wat is de musculus infraspinatus?

De musculus infraspinatus (onderdoornspier) is een driehoekige spier die aan de achterkant van het schouderblad ligt en loopt naar de bovenarm (1). Deze spier behoort tot de rotator cuff (de vier kleine schouderspieren die samen het schoudergewricht stabiliseren) (1). De belangrijkste functie van de infraspinatus is het uitwendig roteren van de bovenarm (de arm naar buiten draaien) en het helpen stabiliseren van de schouderkop in de kom (1). Met andere woorden: telkens als je je arm naar buiten draait of je schouder stabiel moet houden, draagt de infraspinatus zijn steentje bij.

Tip: Massage apparaten zijn een relatief nieuwe manier om spieren snel te ontspannen en de doorbloeding te stimuleren. Ze worden steeds vaker gebruikt door fysiotherapeuten, sporters en mensen met spierklachten. Bij Blue Recovery vind je professionele massage apparaten voor een aantrekkelijke prijs.

Anatomie van de infraspinatus

Voor een goed begrip een beknopt overzicht van de anatomie (1):

Waar zit hij vast? De infraspinatus begint aan de onderkant van je schouderblad, op een hol stukje bot (de ‘onderdoorn’). Van daaruit loopt hij naar de bovenarm.
Waar hecht hij aan? Hij zit vast aan de bovenkant van je bovenarm, aan een stevige knobbel vlakbij je schouderkop. Precies op een plek waar hij kracht kan zetten.
Wat doet deze spier eigenlijk? Hij helpt je arm naar buiten draaien (alsof je een jas aantrekt) én houdt je schouder stabiel tijdens beweging. Onmisbaar dus bij tillen, reiken en sporten.
Welke zenuw stuurt ‘m aan? De zenuw die deze spier laat werken heet de nervus suprascapularis. Die zorgt ervoor dat je infraspinatus op het juiste moment aanspant.

Deze spier werkt nauw samen met de andere rotator cuff-spieren – de musculus supraspinatus, subscapularis en teres minor – om het schoudergewricht stabiel te houden tijdens beweging (1). Samen zorgen ze ervoor dat je arm in vrijwel alle richtingen kan bewegen en toch gecontroleerd in de kom blijft.

Klachten en oorzaken: pijn in de infraspinatus

Infraspinatus-klachten uiten zich vaak als pijn aan de achterkant van de schouder en bovenarm. Soms straalt de pijn zelfs uit naar de arm of hand. Je kunt last krijgen van een zeurende pijn diep in de schouder of een scherpe pijn bij bepaalde bewegingen. Veelvoorkomende symptomen zijn onder andere:

Pijn en stijfheid: een doffe pijn in de achterzijde van de schouder die toeneemt bij gebruik van de arm (2). Vaak erger ’s nachts of bij liggen op de aangedane schouder (3).
Krachtverlies: moeite om de arm krachtig naar buiten te draaien of boven je hoofd te tillen; de schouder voelt zwak aan (3).
Beperkte mobiliteit: je merkt een beperkte mobiliteit in dit gebied. Bijvoorbeeld niet volledig je hand op de rug kunnen leggen of moeite met reiken (3).
Pijn bij druk of bepaalde houdingen: drukken op de achter-bovenzijde van het schouderblad kan gevoelig zijn. Langdurig dezelfde houding (zoals achter een computer) kan de pijn verergeren.
Knarend gevoel: soms hoor of voel je een lichte knars of klik bij bewegingen (indicatie dat de pees onregelmatigheden heeft (3).

Waarom raakt de infraspinatus geblesseerd?

Overbelasting en microtrauma zijn een veelvoorkomende oorzaak. Herhaalde bewegingen boven het hoofd (zoals bij tennis, volleybal, schilderen) of zware belasting kunnen kleine scheurtjes in de pees veroorzaken die leiden tot irritatie (tendinitis) (3). Naarmate we ouder worden neemt de kwaliteit van pezen af; rotator cuff-problemen komen dan ook steeds vaker voor bij mensen boven de 40 (3). Een interessante studie liet zelfs zien dat bij 31% van de onderzochte patiënten met schouderpijn de pijn voortkwam uit myofasciale triggerpoints in de infraspinatus (3).
Acute blessures of trauma kunnen eveneens een rol spelen. Bij een val op de uitgestrekte arm of een abrupt zware belasting (bijvoorbeeld iets zwaars optillen met een ruk) kan de infraspinatus (of eigenlijk de pees ervan) gedeeltelijk of volledig scheuren. Vooral bij jongere sporters kom acute scheuren nog wel eens voor als sportblessures (3). Bij ouderen komt dit voor middels slijtage.
Schouderimpingement (inklemming) Dat betekent dat er iets klem komt te zitten wanneer je je arm beweegt (meestal een pees). Vooral als je je arm boven schouderhoogte tilt, raken sommige pezen onder het schouderdak in de knel. Meestal is de supraspinatus (een andere schouderspier) de boosdoener, maar bij langdurige inklemming kan ook de infraspinatus geïrriteerd raken. Dit geeft pijn bij tillen, reiken of sporten, en als het lang duurt, kan de pees zelfs beschadigd raken.
Zenuwbeknelling is zeldzaam, maar als de spier ernstig verzwakt raakt, kan de nervus suprascapularis (die de infraspinatus aanstuurt) in de knel komen (3). Dit zou extra zwakte en gevoelloosheid veroorzaken. Gelukkig komt dit nauwelijks voor; pijn door de infraspinatus is meestal spier- of peesgerelateerd.

Behandeling: wat kun je doen bij infraspinatus pijn?

1. Rust en ontstekingsremming: Bij acute pijn is het belangrijk de infraspinatus relatieve rust te geven. Vermijd in dit proces bewegingen die de pijn direct uitlokken (zoals zwaar tillen of krachtige overhead bewegingen) gedurende enkele dagen tot weken. Ontstekingsremmers zoals ibuprofen kunnen helpen om zwelling en pijn te verminderen. Ook koelen(een icepack 15-20 minuten, een paar keer per dag) kan verlichting geven in de acute fase (3). Let op dat je de schouder niet volledig immobiliseert; af en toe voorzichtig bewegen zonder pijn voorkomt stijfheid.

2. Rekoefeningen en mobiliteit: Zodra de ergste pijn zakt, kun je lichte rekoefeningen doen om de infraspinatus en omliggende spieren op lengte te brengen. Dit helpt de doorbloeding en vermindert spierspanning. Enkele voorbeelden zijn:

Cross-body stretch: Breng je aangedane arm over je borst richting de andere kant (alsof je jezelf een schouderknuffel geeft). Gebruik je andere arm om de elleboog lichtjes verder te duwen. Je voelt rek aan de achterkant van je schouder. Deze rek houdt je ~20 seconden vast en herhaal een paar keer.
Sleeper stretch: Ga op je zij liggen met de pijnlijke arm onderop, gebogen in 90 graden naar voren. Gebruik je bovenste arm om de onderarm van de onderste arm zachtjes naar de grond te duwen (interne rotatie rek). Stop zodra je rek voelt diep in de schouder. Dit kan helpen de achterzijde van de schouder (capsel en spieren) soepel te maken.

Doe rekoefeningen altijd voorzichtig en ga niet door scherpe pijn heen. Je doel is een milde rek, geen maximale pijn. Regelmatig rekken kan de bewegingsruimte verbeteren en verdere blessures voorkomen.

Zijn rek oefeningen niet jouw ding of doet het zeer? Probeer dan mobiliteits oefeningen, zoals bijvoorbeeld schouder mobiliteit oefeningen.

3. Kracht en stabiliteitsoefeningen: Gerichte training van de rotator cuff en schouderbladen is erg belangrijk voor duurzaam herstel en het voorkomen van nieuwe blessures. Je maakt ze zo namelijk sterker. Begin wel pas met versterken als de ergste pijn voorbij is. Enkele effectieve oefeningen zijn:

Exorotatie met weerstandsband: Bevestig een elastische band (of stretchband) op ellebooghoogte. Houd de ellebogen gebogen langs je zij. Draai vervolgens je onderarm naar buiten tegen de weerstand van de band. Dit traint direct de infraspinatus. Begin met lichte weerstand en bouw langzaam op.
Scapula setting: Sta rechtop en trek rustig je schouderbladen naar elkaar toe en iets naar beneden (alsof je ze in je achterzak wilt stoppen). Houd 5 seconden vast en ontspan. Herhaal 10-15 keer. Dit versterkt de stabiliserende spieren rond het schouderblad, wat de infraspinatus ontlast.
Face pulls: Gebruik een kabel of weerstandsband op ooghoogte. Trek vervolgens met beide handen de band naar je gezicht, waarbij de ellebogen naar opzij gaan en de schouderbladen samentrekken. Focus erop dat de beweging uit je schouderbladen komt. Deze oefening traint zowel de achterste schoudergordelspieren als de rotator cuff.

Begin idealiter met 1–2 setjes van 10 herhalingen en luister naar je lichaam. Oefentherapie (fysiotherapie) kan je hierbij goed begeleiden en ervoor zorgen dat je de juiste techniek gebruikt. Een fysiotherapeut kan bovendien manuele technieken toepassen en extra mobilisaties of dry needling doen indien er veel spanning in de spier zit (zoals bij triggerpoints).

4. Massage en triggerpointtherapie: Een gespannen infraspinatus met triggerpoints kun je vaak goed zelf behandelen met massage. Druk bijvoorbeeld met een tennisbal tegen de pijnlijke plek: ga met je rug tegen de muur staan, plaats de bal onder het schouderblad op de gevoelige spierknoop en voer druk uit door tegen de muur te leunen. Beweeg langzaam zodat de bal over de spier rolt. Hoewel het gevoelig kan zijn, zul je merken dat de scherpe pijn na ~30 seconden afneemt als de spier zich ontspant. Herhaal dit op verschillende punten. Daarnaast kan een massage apparaat, zoals de Blue Recovery Massage Gun Essential, gebruikt worden om de doorbloeding te verbeteren en spierspanning te verminderen. Massage kan de lokale bloedcirculatie stimuleren en spierknopen losmaken, wat het herstel bevordert (4). Wij adviseren wel om op een lage stand te beginnen en je te richten op de achterkant van de schouder en bovenarm. Stop als het pijn scherp verergert.

5. Ondersteuning met tape: Kinesiotape of medische sporttape kan worden toegepast op de schouder om de infraspinatus-pees te ontlasten en het schouderblad in een betere positie te ondersteunen. Bijvoorbeeld een strook tape van de achterkant van de bovenarm schuin omhoog naar het schouderblad kan wat ondersteuning bieden. De wetenschap rond kinesiotaping is verdeeld; sommige studies tonen weinig langetermijneffect, maar op korte termijn kan tape pijn verminderen en de functie licht verbeteren, vooral in combinatie met oefeningen (5). Zie tape als een tijdelijk hulpmiddel, niet als oplossing op zichzelf. Je fysiotherapeut kan je helpen de juiste tapetechniek te plakken. Wil je zelf experimenteren, kies dan voor een kwalitatieve rekbare kinesiotape en breng het zonder rimpels aan op een schone huid. Let op: tape nooit zo strak dat de doorbloeding belemmerd wordt.

6. Medische behandeling en verder: Als conservatieve aanpak onvoldoende helpt, is een bezoek aan de huisarts of specialist verstandig. Deze kan bijvoorbeeld een corticosteroïd-injectie voorstellen bij aanhoudende ontstekingspijn in de pees. In uiterste gevallen – denk aan een grote peesscheur – kan een operatie nodig zijn. Artsen raden een rotator cuff-operatie meestal pas aan als symptomen langer dan ~6-12 maanden blijven bestaan ondanks therapie, de scheur groter is dan ~3 cm of er sprake is van acuut functieverlies (1) (3). Gelukkig is dit zelden nodig bij de infraspinatus alleen. Bij tijdig ingrijpen (rust, therapie) herstellen de meeste mensen goed zonder chirurgie (3). Jongere personen herstellen doorgaans sneller en vollediger van rotator cuff blessures dan oudere (3), maar ongeacht leeftijd loont het om trouw je oefeningen te doen en geduld te hebben.

Bronnen

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513255/
https://www.healthline.com/health/infraspinatus-pain
https://www.webmd.com/pain-management/what-to-know-infraspinatus-pain
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15730338/

Verder lezen?

Naast dit interessante artikel over de musculus infraspinatus hebben we nog veel meer artikelen geschreven. Lees hieronder eens verder:

Boy

Auteur gezondheid | Website | + berichten

Boy Nijland combineert meer dan tien jaar ervaring in sport, voeding en gezondheid met een kritische blik op informatie. Hij baseert zijn artikelen altijd op wetenschappelijk onderbouwde bronnen en heeft inmiddels zoveel boeken doorgenomen, dat dit gelijk zou staan aan meerdere relevante opleidingen. Hij deelt zijn kennis om anderen te inspireren en te ondersteunen bij het verbeteren van hun gezondheid. Voor vragen kun je hem bereiken op info@bluerecovery.nl.